از آنجایی که می دانید، سهمیه های مختلف همیشه در درصد قبولی دانش آموزان در آزمون کنکور بسیار تاثیر گذار بوده اند و طبیعتا دانش اموزان نیز این موضوع را یکی از دغدغه های کنکوری خود می شمارند. ما نیز در این مقاله انواع سهمیه ها در کنکور، مقدار تاثیر آنها و نحوه اعمالشان را توضیح می دهیم

انواع و تاثیر سهمیه های کنکور

• تاثیر سهمیه مناطق سه گانه در کنکور

این نوع سهمیه، اصلی ترین سهمیه است که به تمام داوطلبان کنکور در سراسر کشور تعلق می گیرد و هدف اصلی اش این است که داوطلبانی که امکانات تحصیلی و رفاه آموزشی مشابهی نسبت به هم دارند، در مقابل هم سنجیده شوند تا در نهایت نتایج عادلانه تری به دست بیاید. یعنی داوطلبان هر سهمیه با سایر داوطلبان همان سهمیه رقابت می کنند و یک داوطلب با سهمیه سه، با داوطلب سهمیه یک رقابت نخواهد کرد. نحوه اعمال آن به محل سکونت سه سال اخیر تحصیلی داوطلب بستگی دارد. یعنی اگر داوطلب، سال های تحصیلی متوسطه دومش را در کلان شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز بگذراند، سهمیه منطقه یک در نتایج کنکور او اعمال خواهد شد. اگر این دوره را در مراکز استان ها یا شهرهای بزرگ دیگر سپری کند، سهمیه منطقه دو و اگر در شهرهای کوچک و کم امکانات باشند، سهمیه منطقه سه به آنها تعلق خواهد گرفت.

داوطلبی که سه سال آخر دوره دبیرستانش را در مناطق و شهرهای مختلف سپری کرده باشد، منطقه مفره تر برایش به عنوان سهمیه نهایی در نظر گرفته و اعمال خواهد شد.

داوطلبی که مدرک تحصیلی دیپلمش را از کشوری به جز ایران اخذ کرده باشد، سازمان سنجش سهمیه منطقه سه را برای او اعمال خواهد کرد.

همچنین داوطلب معلولی که بند معلولیت را در زمان ثبت نام کنکور سراسری علامت زده و مدارک درخواست شده را به سازمان سنجش ارسال کند، سهمیه منطقه سه را از آن خود خواهد کرد.

تاثیر سهمیه مناطق محروم در کنکور

برخلاف آن چیزی که ممکن است فکر کنید، سهمیه مناطق محروم با سهمیه مناطق سه کاملا فرق دارد. سهمیه مناطق محروم در واقع شامل داوطلبانی می شود که سه سال آخر دوره تحصیلی شان را در یکی ازشهرهای استان‌ های سیستان و بلوچستان، ایلام، کردستان، بوشهر، چهار محال بختیاری، کرمانشاه، لرستان، هرمزگان و کهگیلویه و بویر احمد گذرانده باشند. دوره تحصیلی داوطلبان مشمول این سهمیه، مانند دوره های روزانه کاملا رایگان است اما با این تفاوت که از قابلیت تغییر رشته و انتقالی گرفتن برخوردار نیستند.

تاثیر سهمیه مناطق محروم در رشته‌ های مختلف، 40 درصد است. یعنی اگر یک کد رشته مانند روانشناسی یا هر کد رشته دیگری در یک دانشگاهی که جزو مناطق محروم است دارای 100 نفر ظرفیت باشد، سازمان سنجش 40 نفر از ظرفیت آن را به داوطلبان مناطق محروم اختصاص خواهد داد و باقی ظرفیت را به داوطلبان آزاد مناطق سه گانه. برای رشته های پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی نیز، این سهمیه 30 درصد از ظرفیت را تشکیل میدهد.

تاثیر سهمیه ایثارگران 25 درصدی در کنکور

ظرفیت این سهمیه تنها شامل داوطلبان جزو سه گروه زیر می شود

جانبازان 25 درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آنان

همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثر

آزادگان و همسر و فرزندان آنان

این نوع سهمیه، در واقع رتبه کشوری داوطلب را تقسیم بر 20 الی 40 می کند و تاثیر بسیار بزرگی در نتیجه نهایی می گذارد.

تاثیر سهمیه ایثارگران 5 درصدی در کنکور

این سهمیه به دو گروه داوطلب زیر تعلق می گیرد

جانبازان زیر 25 درصد و همسر و فرزندان آنها

همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل 6 ماه حضور در جبهه

تاثیر این سهمیه همچنان بسیار موثر اما  به مراتب کمتر از سهمیه 25 درصدی است و رتبه کشوری داوطلب دارای این سهمیه، تقسیم بر 2 الی 5 می‌شود.

مهم ترین نکته درمورد این دو نوع سهمیه ذکر شده این است که داوطلب تنها یک بار فرصت استفاده از آنها را دارد. اگر یکبار در کنکور سراسری از آن استفاده کرد اما پشت کنکور ماند، بار دیگر نمی تواند درخواست اعمال آن سهمیه را داشته باشد.

تاثیر سهمیه رزمندگان در کنکور

این سهمیه به چهار نوع از داوطلبان زیر به شرط اینکه حداقل 6 ماه سابقه حضور در جبهه را داشته باشند اختصاص می یابد و نحوه اعمال آن به این صورت است که رتبه کشوری داوطلب تقسیم بر 15 می شود.

رزمندگان بسیجی

جهادگران جهاد کشاورزی

رزمندگان ستاد کل نیروهای مسلح

داوطلبانی که بیش از 6 ماه در زمان جنگ به صورت داوطلبانه تحت عنوان سرباز یا نیروی کادری خدمت کرده‌ اند

داوطلبانی که واجد شرایط سهمیه ایثارگران و همچنین سهمیه رزمندگان در کنکور سراسری هستند، باید حتما برای استفاده از آن، هنگام ثبت نام کنکور یک کد 12 رقمی از ارگان مربوطه دریافت کنند و در فرم ثبت نام خود در سایت سازمان سنجش ثبت کنند.

تاثیر سهمیه مناطق درگیر بلایای طبیعی در کنکور

این سهمیه تنها مشمول داوطلبانی می شود که استان محل سکونتشان از طریق سیل یا زلزله آسیب دیده باشد. شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس میزان خسارت وارده بر یک استان سیل یا زلزله دیده، سهمیه 5 درصدی بلایای طبیعی را به داوطلبان آن استان به مدت حداکثر سه سال تعلق می دهد. نکته مهمی که وجود دارد این است که این سهمیه فقط برای دانشگاه ‌‌های استان ‌‌های آسیب دیده اختصاص داده می شود و مثلا دانشگاه سراسری تهران ظرفیتی برای داوطلبان مناطق دچار بلایای طبیعی ارائه نمی دهد.

تاثیر سهمیه داوطلبان دچار سوختگی در حادثه آتش سوزی مدارس در کنکور

سال گذشته، اولین سالی بود که اعمال این سهمیه در کنکور سراسری تصویب شد. داوطلبانی که در سال 1385 دچار سوختگی حاد در حادثه آتش سوزی یکی از مدارس استان فارس شده اند، سهمیه‌ ای مازاد بر ظرفیت در استان بومی خودشان، به مدت دو سال در آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته سال‌ های 1402 و 1403 دریافت می کنند. تنها شرط استفاده از این سهمیه این است که داوطلبان باید حدنصاب 80 درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد کد رشته محل مورد تقاضا را کسب کنند و سپس می توانند درخواست اعمال این سهمیه را به روش آنلاین به در سازمان سنجش ثبت کنند.

تاثیر سهمیه بهیاران در کنکور

این سهمیه مشمول داوطلبانی که دیپلم بهیاری و حداقل 3 سال سابقه خدمت و گواهینامه اشتغال به خدمت دارند می شود اما تنها به شرطی که بتوانند حداقل 70 درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد را کسب کنند. به داوطلبان واجد شرایط این سهمیه، از سال 1402 تا 1406 به میزان حداکثر 5 درصد ظرفیت از کد رشته های محل های دوره روزانه جهت ورود به رشته های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری تعلق داده می شود و داوطلبان باید برای دریافت این سهمیه، دو بند از تقاضا نامه ثبت نام در کنکور را تکمیل کنند.

جمع بندی و سخن پایانی

حالا بیایید یک بار قبل از به پایان رساندن این مقاله، تمام شرایط و میزان تاثیر سهمیه های کنکور سراسری را جمعبندی کنیم.

در نهایت میتوان گفت که نادیده گرفتن تاثیر بسزای سهمیه ها در کنکور امکان ناپذیر است. با اینکه همه داوطلبان به نوعی دارای سهمیه هستند اما بعضی از آنها سهمیه بیشتری را دریافت می کنند. این بحث یکی از دغدغه های بزرگ دانش آموزان کنکوری است و برخی فکر می کنند این تفاوت بین داوطلبان، ناعدالتی محسوب می شود، اما ما در این مقاله سعی کردیم به صورت بی طرفانه به توضیح این سهمیه ها، شرایط و نحوه استفاده آنها بپردازیم.

امید داریم که این متن برای شما مفید و کاربردی واقع شده باشد.